Huis & Haard

Heb je er ooit bij stilgestaan, hoeveel spullen je in huis hebt? En hoeveel je daarvan iedere dag weggooit? Vroeger hadden de mensen minder in hun kasten, in hun keuken en op hun tafel, maar ze zorgden toch nog voor veel afval. Veel daarvan is verbrand of verteerd, maar veel andere restanten van vroegere huishoudens vinden we terug in kuilen, sloten en putten.

Gave grape

Eén van de meest kenmerkende voorwerpen in de middeleeuwse keuken was de grape. Dat was een ronde pot met drie pootjes en vaak twee oren. Veruit de meeste waren van rood gebakken, in meer of mindere mate geglazuurd aardewerk. Een veel kleiner deel werd gemaakt van metaal, eerst brons en later ook gietijzer. Ze zullen vast minder zeldzaam zijn geweest dan ze nu lijken op basis van archeologische vondsten. Een kapotte grape van aardewerk kon je immers meestal niet maken, maar één van brons wel. En die kon je ook nog omsmelten om iets anders van te maken. De vondst van een vrij kleine (12,5 cm hoog en 11,5 cm breed), complete en misschien ook weinig gebruikte bronzen grape (v561) in Spakenburg is dan ook bijzonder en doet denken dat hij niet per ongeluk in de grond is beland. De vondstomstandigheden in Spakenburg zijn vergelijkbaar met die van andere opgegraven bronzen grapen in Nederland uit dezelfde periode (ongeveer 1350 tot 1425). Die wijzen op het bewuste in de grond plaatsen als onderdeel van een ritueel. In het geval van Spakenburg zou het kunnen gaan om een bouwoffer, want de grape is gevonden in de eerste laag grond waarmee een huisterp werd opgeworpen.