Mijdrecht Molenhof
In 2017 zijn tijdens opgravingen aan de Molenhof resten van een boerenerf gevonden dat tot één van de vroegste woonplaatsen van Mijdrecht moet hebben behoord. Zo’n 700 jaar geleden stond langs de huidige Dorpsstraat, die over een oude ontginningsdijk loopt, een houten woonstalhuis. Dat is een boerderij waar mens en dier onder één dak leefden. Op het erf lagen ook waterputten en allerlei kuilen. De bewoners leefden in de periode tussen ongeveer 1275 en 1400 in een hoogveenlandschap. Ze hielden runderen voor vlees en zuivel, maar ook om leer te maken van de huiden. Verder aten ze vis en watervogels die in de omgeving werden gevangen en ook verschillende soorten graan en misschien ook haver. Waarschijnlijk is lokaal hennep verbouwd dat gebruikt werd voor het winnen van olie uit de zaden of het maken van touw.
In de periode tussen 1400 en 1550 moest de omgeving van de Dorpsstraat worden opgehoogd. Dat kwam waarschijnlijk omdat het nat werd door inklinkend veen als gevolg van ontginningen. In de grond die is gebruikt om het gebied op te hogen zijn zoveel steengoed bierkannen gevonden dat het voor de hand ligt dat er een herberg in de buurt stond. Uit de verspreiding van de bierkannen is af te leiden dat die herberg misschien zelfs binnen het opgegraven gebied lag, al zijn er ook nog steeds genoeg aanwijzingen voor agrarische activiteiten. Daarnaast zijn vondsten gedaan die te maken hebben met verschillende nijverheden zoals leerbewerking, smeden en weven. Rond 1500 is de bewoning op het terrein dichter geworden en staan er behalve het huis op de locatie van de oorspronkelijke boerderij op zijn minst nog vier woningen aan de Dorpsstraat. De huizen zijn op dat moment nog altijd grotendeels van hout, maar sommige werden gefundeerd op bakstenen poeren, hadden bakstenen vloeren of een stenen haard. Vanaf 1600 raakt het onderzochte gebied nog dichter bebouwd en wordt houtbouw steeds meer vervangen door steenbouw. Het is ook de periode waarin de eerste beerputten verschijnen op de achtererven. De inhoud van die putten biedt veel informatie over wat mensen aten. Het menu was gevarieerd met behalve rund en varken ook gevogelte, vis, eieren, granen, noten, fruit en groenten. Het vondstmateriaal duidt op de aanwezigheid van winkels en handelaren langs dit deel van de Dorpsstraat. De naam van het opgegraven terrein heeft te maken met de korenmolen die hier in 1853 is gebouwd en iets meer dan een eeuw later weer werd afgebroken. Alles bij elkaar geeft de opgraving aan de Molenhof een zeldzame inkijk in 700 jaar ontwikkeling van een dorp in het Hollands-Utrechts veenweidegebied.
Bron: Renswoude, J. van (red.), 2020: Mijdrecht-Molenhof. Archeologische begeleiding en opgraving van laatmiddeleeuwse en nieuwtijdse resten in het oude dorpshart., Zuidnederlandse Archeologische Notities 817, Amsterdam.