Voor het jaar nul

De oudste vondsten Provincie Utrecht komen uit zandgroeven. Het zijn bijna onherkenbare werktuigen van vuursteen,  meer dan 200.000 jaar oud. Vanaf ongeveer 11.000 jaar geleden zal het gebied geregeld zijn bezocht door groepjes jagers, en vanaf zo’n 6000 jaar geleden richtten de mensen vaste woonplaatsen in, waar ze graan verbouwden en vee hielden. Uit deze vroegste, prehistorische bewoningsperiode zijn allerlei fascinerende vondsten bewaard gebleven. Ze vertellen ons iets uit een tijd waarover niets is opgeschreven, en hun verhaal is daardoor uniek.

Barnsteen uit de bronstijd

Deze kraal (v1044) die tijdens de bronstijdopgraving bij Houten Hofstad werd gevonden is gemaakt van barnsteen. Op het eerste gezicht heeft het een beetje een doffe, bruine kleur, maar onder het juiste licht is de kraal doorschijnend. De kleur is dan oranjerood, of amber, wat in het Engels ook de naam is voor barnsteen. De kraal is bijna 2 cm in diameter, met in het midden een doorboring van 4 mm. In doorsnede loopt het taps toe. Er zijn geen gebruikssporen die aantonen dat het als kraal is gebruikt, bijvoorbeeld van slijtage door een koord. Toch ligt een gebruik als hanger het meest voor de hand. Zulke barnstenen kralen zijn niet helemaal uniek in de Nederlandsche prehistorie, maar blijven wel behoorlijk bijzonder, zeker voor de bronstijd. In de Romeinse tijd en middeleeuwen komt barnsteen vaak uit Noord-Europa, vooral het Baltisch gebied, maar in de prehistorie werd het dichter bij huis verzameld. Ook langs de Nederlandse kust komt namelijk barnsteen voor en dat is waarschijnlijk waar de grondstof voor deze kraal is opgeraapt.