Vóór het Jaar Nul

De oudste vondsten Provincie Utrecht komen uit zandgroeven. Het zijn bijna onherkenbare werktuigen van vuursteen,  meer dan 200.000 jaar oud. Vanaf ongeveer 11.000 jaar geleden zal het gebied geregeld zijn bezocht door groepjes jagers, en vanaf zo’n 6000 jaar geleden richtten de mensen vaste woonplaatsen in, waar ze graan verbouwden en vee hielden. Uit deze vroegste, prehistorische bewoningsperiode zijn allerlei fascinerende vondsten bewaard gebleven. Ze vertellen ons iets uit een tijd waarover niets is opgeschreven, en hun verhaal is daardoor  uniek.

Nederlandse namaak                       

Midden in Frankrijk, ongeveer tussen de steden Tours en Poitiers, ligt het dorp Le Grand Pressigny. In archeologische kring is het beroemd geworden door de bijzondere vuursteen die daar wordt gevonden. Het heeft een prachtige oranjebruine kleur en is van heel goede kwaliteit. Al in de prehistorie was deze steensoort beroemd en de toenmalige inwoners moeten er een dagtaak aan hebben gehad om aan de vraag van buiten te voldoen. Gelukkig was het in grote hoeveelheden aanwezig. Een karakteristiek voorwerp dat van Le Grand Pressigny-vuursteen werd gemaakt, was een lange, zorgvuldig bewerkte dolk. Zulke dolken zijn in Nederland gevonden in graven van de Enkelgrafcultuur, die wordt gedateerd tussen 2850 en 2400 v.Chr. Ze werden kant-en-klaar of ruw bewerkt uit Frankrijk ingevoerd, langs wegen waarnaar we alleen maar kunnen raden.

Omdat het niet gemakkelijk was om aan de exotische vuursteensoort te komen, werden de dolken in ons eigen gebied nagemaakt van plaatselijke vuursteen. Daar konden niet zulke perfecte, lange `klingen’ van worden gemaakt als bij het originele materiaal het geval was. De `pseudo-Grand-Pressigny’-dolken zijn dan ook een stuk kleiner en minder zorgvuldig bewerkt - en ze hebben natuurlijk niet zo’n prachtige kleur. Dit is zo’n ’namaakmes’ uit de Nieuwe Steentijd, dat toch wel erg mooi en puntgaaf is. Het werd gevonden bij de vroegere tabaksplantage Willem III bij Rhenen.