Uit de bodem van het Sticht

Utrecht is niet alleen het ruimtelijk centrum van Nederland, het is ook het historische middelpunt. In het begin van de Middeleeuwen was de bisschop van Utrecht de machtigste man in Nederland, en het gebied dat hij bestuurde, het Sticht, een klein rijk binnen het grote Duitse rijk. Naast de vele historische bronnen over middeleeuws Utrecht zijn er veel vondsten die aanvullende gegevens bevatten over het leven van de adel, de geestelijkheid, de boeren en de burgerij.

Houd de boot af

Bij de opgravingen in 2007 van het vroegere kasteel Batestein in Vianen werden verschillende metalen objecten gevonden. Ze waren zo verroest, dat meestal niet viel uit te maken waarvoor ze hadden gediend. Vele ervan waren spijkers en stukken beslag van onduidelijke datering, zodat ze archeologisch niet heel interessant waren. Eén voorwerp bleek, nadat het roest was verwijderd, een bootshaak te zijn. Er zijn twee soorten bootshaken: echte haken, bedoeld om een boot(je) naar de wal te trekken, en `zetbomen’, zoals het in Vianen gevonden exemplaar. Daarmee werd de boot niet naar het gewenste punt getrokken, maar juist weggeduwd in een andere richting. Uiteraard zat er ooit een houten steel aan de haak, die eigenlijk een vork is. Een datering is niet te geven: werktuigen als deze zijn al bekend uit de Vroege Middeleeuwen, zoals uit Dorestad/Wijk bij Duurstede.