Leger & Soldaten

De verbinding tussen oorlogsvoering en de hogere rangen binnen een samenleving kan tot ver in onze geschiedenis worden teruggevoerd. Dat geldt zeker in de middeleeuwen en latere tijden wanneer deelname in het leger onderdeel vormt van de adellijke status. Het dragen van wapens was in sommige perioden zelfs voorbehouden aan de adel. Maar wapens zijn niet alleen voor in de oorlog. De eer is een essentieel onderdeel van adellijk aanzien en die moest wel eens verdedigd worden, bijvoorbeeld in een duel.   

De handen vol

De meeste vondsten die bij de opgraving van De Vinkenburg in Odijk zijn gedaan, hebben te maken met het boerenbedrijf. Maar er zijn een paar objecten die doen vermoeden dat er ook adellijke bewoning is geweest. Eén daarvan is een pareerdolk, ook wel aangeduid met de Franse naam main gauche. Die Franse term geeft een hint over het gebruik, namelijk als wapen dat in de linkerhand werd vastgehouden in combinatie met een zwaard in de rechterhand. Het werd ingezet bij duels om aanvallen van de tegenstander te pareren. De ijzeren dolk is waarschijnlijk aan de riem van de eigenaar gedragen. Rondom het heft is koperdraad gewonden, waar ooit organisch materiaal zoals hout of leer onder zat dat inmiddels is vergaan. De twee uitsteeksels, samen de pareerstang genoemd, beschermden de hand. Pareerdolken worden vooral in de 15^e en 16^e eeuw gedateerd en dat geldt ook voor dit exemplaar, namelijk tussen 1550 en 1600.